کد مطلب:31170 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:29

گنجینه پرسمان » اعتقادات

هيچگاه نتوانستم اين حس را در خود به وجود بياورم كه خدا امام ناظر بر اعمال ما است، علت چيست؟

علت اساسي كه انسان، نظارت خداوند در وجود خود را احساس نمي كند، عدم شناخت صحيح است. اين مسئلة موجب غفلت انسان مي شود.

تا چيزي را نشناسيم و از وجود آن خبر نداشته باشيم، توجهي هم به آن نخواهيم كرد. هيچ معرفتي خود به خود براي انسان حاصل نمي شود. اعتقاد به خدا و آخرت به گونه اي نيست كه با صرف تصوّر موضوع، تصديق به حكم پيدا شود. اين معارف جزء معارف نظري است كه براي حصول آن ها نياز به فكر و تحقيق داريم. پس براي رسيدن به شناخت خدا بايد به تفكر روي آوريم. تفكر مقدمه شناخت است. بي جهت نيست كه در قرآن و روايات بر تفكر تأكيد شده است.

منظور از تفكّر، انديشه در صفات و افعال الهي و نعمت هاي خدا و تفكّر دربارة خود، نيز انديشه در هدف خلقت و مقايسه دنيا و آخرت مي باشد.(1)

خداوند آفرينندة جهان هستي و از جمله انسان است. آيا مي تواند از چيزي كه آفريده، آگاهي نداشته باشد؟ تمام عالم در محضر الهي حاضر است، هر لحظه موجودات در حال دريافت وجود و فيض جديد اند و نياز به خداوند دارند، پس آيا نمي تواند خداوند بر حال و نياز انسان آگاه باشد، پس چگونه نياز آن ها را برطرف مي كند؟!

سلول هاي بدن و تمام دستگاه هايي كه در بدن انسان وجود دارد و با آن دقت كار خود را انجام مي دهند، در حالي كه فاقد شعور و ادراك هستند، چگونه چنين دقيق كار خود را انجام مي دهند؟ اگر ذره اي در فعاليت آن ها خلل ايجاد شود، نظم طبيعي فرو مي ريزد.

كيست در گوش من كه او مي شنود آوازم كيست در ديده كه از ديده برون مي نگرد

راستي چگونه خدا را ناظر بر خود احساس نكنيم، در حالي كه در هنگام مشكل و سختي و ناراحتي و غم سنگين كه در درون ايجاد مي شود، متوجه او مي شويم و از او استمداد مي طلبيم؟!

نكته ديگر توجه به آيات قرآن است. آياتي كه اين پيام را دارد كه خداوند به ظاهر و باطن انسان احاطه دارد و ناظر بر احوال آدمي است، مانند آية يعلم خائنة الأعين و ما تخفي الصدور؛ خداوند از گوشه هاي چشم و آن چه در سينه هاي ما پنهان شده آگاه است.(2) يا مثل آية ان الله كان عليكم رقيباً؛ خداوند بر شما نظارت دارد و مراقب شما است.(3)

خواندن اين آيه و نظائر آن كافي نيست، بلكه بايد آن را همواره مورد نظر داشته باشيد. گاهي اوقات احساس نكردن، ناشي از شناخت نيست، بلكه بايد عملاً تمرين كند تا دچار غفلت نشود، زيرا بسياري اوقات غافل شدن، موجب مي شود كه ناظر بودن را احساس نكنيم. گاهي چه بسا لازم باشد در تابلو يا صفحه اي بنويسيد تا هميشه چشمتان به آن بخورد. البته بايد اذعان كرد كه رسيدن به اين مقام مشكل است و به تدريج بايد حاصل گردد. انسان بايد عواملي را كه موجب غفلت مي شوند، از خود دور كند. متأسفانه جهل يا غفلت دامنگير بسياري از مؤمنان شده است. با اين كه مي دانند در محضر پروردگارند اما از اين كه در محضر ربوبي اند غفلت دارند. بنابراين مشكل اصلي در جهل و غفلت مي باشد و در مان در علم و هوشياري است. كتاب مقالات جلد سوم طريق عملي تزكيه از استاد محمّد شجاعي جهت مطالعه معرفي مي شود.

پي نوشت ها:

1. محمد تقي مصباح، به سوي او، 154 ـ 150.

2. مؤمن (40) آية 19.

3. نساء (4) آية 1.